Pomiar i analiza obciążenia statycznego za pośrednictwem metody OWAS (Ovako Working Posture Analysis System ) stanowi jedną z najdokładniejszych i najpopularniejszych metod oceny ryzyka rozwoju dolegliwości mięśniowo-szkieletowych u pracowników wykonujących pracę w określonych pozycjach. Metoda ta pozwala uwzględnić i obliczyć obciążenie statyczne towarzyszące wykonywaniu pracy w konkretnych warunkach. Dzięki tej metodzie istnieje możliwość oceny ryzyka wystąpienia wspomnianych wyżej urazów w obrębie całego ciała pracownika. Metoda oceny wielkości obciążenia statycznego uwzględnia częstości zmiany pozycji, obciążenia kończyn górnych, dolnych, jak i tułowia czy pleców. Wartości obciążenia zewnętrznego dotyczące poszczególnych części ciała różnią się między sobą. Ilościowa analiza postury ciała pracownika pozwala na oszacowanie występowania ryzyka urazów i dolegliwości mięśniowych czy szkieletowych w zależności od intensywności występowania obciążenia lub pozycji ciała.
Założenia metody OWAS
Historia metody OWAS (ocena obciążenia układu mięśniowo – szkieletowego) sięga lat 70. ubiegłego wieku, kiedy to w Finlandii powstały pierwsze założenia dotyczące procesu badawczego. Metoda OWAS opiera się na analizie pozycji poszczególnych części ciała w trakcie wykonywania danego rodzaju pracy. Analiza ryzyka rozwoju dolegliwości dokonywana jest na podstawie kombinacji ułożeń pleców, ramion i nóg. Dla poszczególnych rodzajów pracy i ułożeń danych części ciała opracowane zostały zakresy obciążeń. W zależności od stopnia obciążenia, w metodzie OWAS występują 4 kategorie obciążeń. Są to:
- Kategoria I: pozycje normalne, niewymagające uwagi,
- Kategoria II: pozycje do skorygowania do następnej kontroli,
- Kategoria III: pozycje do niezbędnego skorygowania w najbliższym czasie,
- Kategoria IV: pozycje wymagające natychmiastowej korekty.
Zalety analizy metodą OWAS
Stosowanie metody OWAS do analizy ryzyka rozwoju poszczególnych dolegliwości pozwala na podejmowanie działań mających na celu poprawę warunków pracy na danym stanowisku. Dążąc do zapewnienia jak najniższego stopnia ryzyka dolegliwości, podejmuje się działania w celu optymalizacji warunków wykonywania obowiązków na danym stanowisku. Podstawowe zalety korzystania z metody OWAS sprowadzają się do dwóch głównych efektów: określenia stopnia ryzyka oraz podejmowania działań korekcyjnych. Dzięki tej metodzie możliwe jest nie tylko poprawienie warunków pracy na danym stanowisku, ale także zwiększenie wydajności pracowników.